Belangrijke thema’s

Een van de doelstellingen van de SHZG is om thema’s die in de scholen leven met elkaar verder te brengen. De onderwerpen die op dit moment bijzondere aandacht krijgen zijn: kansengelijkheid, burgerschap, welbevinden en ontwikkeling van de klassieke talen.

Hieronder is te lezen op welke manier we eerder al aandacht hebben gegeven aan deze thema’s. Voor informatie over de meer recente activiteiten kan je op het betreffende thema klikken.

Kansengelijkheid:

• We zijn onder begeleiding van onderzoekers van de Vrije Universiteit van Amsterdam in schooljaar 2020-2021 een actie-onderzoek gestart om met de gymnasia gerichter te werken aan aanpakken om kansengelijkheid te bevorderen. Het onderzoek, waar inmiddels 25 gymnasia aan meedoen, richt zich op leerlingen met een migratieachtergrond en leerlingen met een lagere sociaal-economische achtergrond. Het onderzoeksteam verkent met elke school de huidige situatie om vervolgens interventies te kiezen op het gebied van diversere instroom, voorkomen van uitstroom en op het vergroten van “thuisgevoel” (feelings of belonging) van alle leerlingen op de gymnasia. Op die manier hopen we te bereiken dat de dat de gymnasia beter toegankelijk worden voor leerlingen van diverse achtergronden en dat alle leerlingen gelijke kansen hebben om de opleiding ook met succes af te ronden. Deelnemende scholen wisselen twee maal per jaar hun ervaringen met elkaar uit. In het voorjaar van 2023 én 2024 organiseerden we een symposium waar we bevindingen en opbrengsten hebben gedeeld met de gymnasia en andere geïnteresseerden. Leer hier meer over de voortgang van het actieonderzoek
• We ondersteunen de ontwikkeling van een zij-instroomroute voor leerlingen die in klas 3 willen instromen op een gymnasium. Zo kunnen ook leerlingen die kiezen voor een brede brugklas aansluitend hierop naar een gymnasium gaan.
• Op onze conferenties voor (con)rectoren hebben we verschillende programmaonderdelen aan kansengelijkheid gewijd: een lezing van professor Sabine Severiens van de Erasmus Universiteit, van Iliass El Hadioui over De Tranformatieve school, van Louise Elffers over haar boek ‘Onderwijs maakt het verschil’, Ismintha Waldring over Belonging, workshops over o.a. talentklassen in Rotterdam en omgaan met discriminatie in de klas.
• De SHZG is lid van de Coalitie tegen segregatie in het onderwijs van het Ministerie van OCW

Gymnasia en burgerschap:

• In het najaar 2021 heeft burgerschapsexpert Bram Eidhof van Bureau Common Ground met ons gesproken over mogelijkheden om het burgerschapsonderwijs een stap verder te brengen. Als uitvloeisel van deze conferentie hebben we samen met Bureau Common Ground nu al enkel jaren achtereen leernetwerken georganiseerd om het burgerschapsonderwijs op de gymnasia verder te versterken. In 2024-2025 blijven we samenwerken met Bureau Common Ground om de gymnasia te ondersteunen bij het verder ontwikkelen van het burgerschapsonderwijs, nu in de vorm van losse themabijeenkomsten.
• In 2020 heeft Kokkie van Oeveren, vakdidactica GTC en LTC op één van onze conferenties een workshop gegeven over vernieuwing van vakdidactiek bij Klassieke Talen zodat burgerschapsonderwijs een duidelijke plek kan hebben in literatuurlessen.

Welbevinden:

• In 2023 starten we een leernetwerk Welbevinden in samenwerking met het Trimbos Instituut. Deelnemende scholen krijgen in dit leernetwerk handvatten aangereikt om schoolbreed in te zetten op versterking van welbevinden van leerlingen en medewerkers.
• Al jaren besteden we op onze conferenties en opleidingen aandacht aan de positieve psychologie en hoe inzichten hieruit ons onderwijs en onze organisaties kunnen versterken.
• Op de najaarsconferenties hebben we workshops ‘Energie en balans’ en ‘Leiding geven aan werkplezier’ georganiseerd voor aan onze (con)rectoren.
• We hebben onderlinge uitwisseling georganiseerd over het thema ‘versterking van het welbevinden van leerlingen in corona-tijd’, samen met dr. Rinka van Zundert van Leer- en Veerkracht.
• Jaarlijkse verzorgen we een leergang voor schoolleiders: ‘Persoonlijk leiderschap in positief onderwijs’
• In 2016 hebben we een actie-onderzoek uitgevoerd over het versterken van motivatie.

Klassieke talen:

De klassieke talen zijn van oudsher een belangrijk onderdeel van het gymnasiale onderwijs. Tegelijkertijd zien we dat de invulling hiervan steeds in ontwikkeling blijft. Het rapport ‘Selfie met Sappho’ bevat een breed gedragen voorstel voor een toekomstbestendig en samenhangend curriculum voor Griekse en Latijnse Taal en Cultuur. We zijn blij dat de klassieke talen bij de eerste vakken behoren die nu mee doen met het traject voor vakvernieuwing. De eerste versie van het concept examenprogramma zal na de zomervakantie gepubliceerd worden. De SHZG heeft als vertegenwoordiger van de gymnasia deelgenomen aan de advieskring voor deze vakvernieuwing. Meer informatie over de vakvernieuwing is te vinden op dover de vakvernieuwing klassieke talen is te lezen op het platform voor Actualisatie van het examenprogramma klassieke talen.

De SHZG maakte zich al voor de start van het traject voor de vakvernieuwing hard voor een aanpassing van de exameneisen voor de klassieke talen, in samenwerking met de Vereniging Classici Nederland (VCN) en de Belangenvereniging Gymnasiale Vorming (BGV) onder meer door gesprekken met het Ministerie van OCW en met het College voor Toetsing en Examinering. De wens is dat voorafgaand aan vakvernieuwing, waarvan het implementatietraject nog enige jaren gaat duren, al op kortere termijn door enkele (beperkte) aanpassingen van de exameneisen meer ruimte ontstaat om het curriculum al meer aan te laten sluiten op de belevingswereld van leerlingen en meer aandacht te kunnen besteden aan klassieke cultuur en de verbinding met het heden.